Hij klinkt als een geslagen hond, criminoloog Frank Bovenkerk, als professor verbonden aan het
Willem Pompe Instituut voor Strafrechtswetenschappen. En niet vanwege de discussie over het levens- of minder lang opsluiten van mensen, zijn vakgebied. Nee, zijn stem veranderde toen hij vertelde dat hij, die zoveel kennis heeft ontsloten over de onderwereld, op zijn 65ste verjaardag ontslagen zal worden door zijn werkgever.
Bovenkerk krijgt net als honderdduizenden lotgenoten de kans om op 65 jarige leeftijd te stoppen met werken. Dat is toch prachtig, een voorrecht zult u denken? Ja, als je zelf het gevoel hebt dat het klaar is. Als je na veertig, soms vijftig jaar denkt: nu is het moment daar dat ik ga genieten van mijn vrije tijd.
Maar Bovenkerk is niet klaar. De criminoloog die splinters en balken uit ogen haalde door zijn observerende onderzoeken onder loverboys en jonge criminele Antillianen (‘niet de jongens van Aruba, die gaan haast nooit de fout in) wil nog door. Een wetenschapper hoort te sterven in het harnas, niet bij een kopje thee tijdens het vissen.
Hoe zit dat nou eigenlijk met dat ‘met pensioen gaan’. Is het een recht of is het een plicht? De wet spreekt zich er niet over uit, wonderbaarlijk genoeg. Nergens in de wet staat dat je op je 65ste ontslagen moet worden. Nergens staat dat Vadertje Staat het je verbiedt nog langer in dienst te blijven. Maar hoe kan het dan dat massaal vaste dienstverbanden ontbonden worden als iemand 65 wordt??
Dat komt door de werkgevers en de uitkerende instanties. In hun zoektocht naar jonger en dus goedkoper personeel biedt het ontslaan van bijna-pensionada’s de oplossing van alle financiële en personeelsproblemen. Een werkgever, die het CWI en de kantonrechter verzoekt om toestemming voor het opzeggen van de arbeidsovereenkomst met een werknemer, en daarbij het bereiken van de 65-jarige leeftijd van de werknemer aanvoert als reden, zal altijd toestemming krijgen.
Om ze te sussen zegt de uitkeringsinstantie: je mag een oudere wel in dienst nemen, maar biedt hem dan op tijd een contract voor bepaalde tijd aan. Anders krijg je gedonder, en kom je nooit meer van hem af. Maar dat doen de meeste werkgevers ook niet. Het houdt gewoon op. Na je 65ste dien je als voormalig werknemer in vaste dienst het bijltje er bij neer te gooien. Terwijl je hersens het nog prima doen. En je lijf nog jaren mee kan. En je als mentor en senior zoveel jonge honden zou kunnen opleiden. Je zou zelfs nog Minister President kunnen worden. Als je in een ander land woont.
Je zou denken: al die babyboomers liggen al jaren dwars voor het CWI, en op de stoep bij de vakbonden, en bestoken politici met boze mailtjes. Niks van dit alles. Slechts 2 keer heeft een werknemer tot de Hoge Raad toe geprotesteerd tegen deze leeftijdsdiscriminatie, tegen deze vernedering van kundige mensen. Tevergeefs. Ook de raad vindt de leeftijdsgrens van 65 jaar een objectief criterium ter beëindiging van de arbeidsovereenkomst met een oudere werknemer.
Waar zijn senioren zo bang voor, waarom volgt er geen massaal protest tegen deze onterende regeling? Is iedereen bang dat ie straks door moet werken tot zijn dood? Het gaat om het woordje mogen. Je mag (straks wellicht na je 67ste) stoppen met werken. Punt uit. Maar het hoeft niet.
Werknemers van de lage landen, verenigt u en kom in opstand. Trots moeten we zijn op 60 plussers die nog volop in het leven staan. Wie wil stoppen met werken en daar de middelen voor heeft: prima. Maar wie nog door wil werken na zijn 65ste moet hiervoor beloond worden. Levenslang. Met een contract voor onbepaalde tijd. En heus, ook daaraan komt ooit een eind.
Daan Westerink, 26 augustus 2008
Een heel interessant discussiepunt, Daan. Ik vind dat iemand in principe door moet kunnen werken na zijn 65e. Maar er moet voor een werkgever wel een reden zijn om hem of haar aan te houden (ervaring?). Dat die beslissing valt en staat bij de instelling van het bedrijf (wat is belangrijker, kwaliteit of winst?) moge duidelijk zijn. In eerste instantie zou ik zeggen dat zo’n beslissing in het nadeel van de werknemer uitvalt, maar misschien valt dat best nog mee. Daar zou eens een onderzoek naar gedaan moeten worden.
Ja Daan, uitzonderingen blijven er altijd.
Zoals er een nuttige ondergrens is moet er ook een nuttige bovengrens zijn.
Sommige mensen zijn grenzeloos.
Dat je afgeschreven moet worden na je 65ste heb ik niet beweerd, in tegendeel.
Ha Beus, ik moet je zeggen dat ik veel meer incapabele 65 minners tegen kom dan 65 plussers. De pensioenleeftijd verlamt sommige mensen al op 57 jarige leeftijd, ik heb het gezien bij collega’s. Ik zie heel veel actieve en fitte 65 plussers die helemaal nog niet toe zijn aan hun pensioen (en de meesten zijn zelfstandigen). Ze werken mij er absoluut uit. Of wilde jij zeggen dat je tussen je 65ste en 80ste bij voorbaat al afgeschreven moet worden? Haha.
Cor, reactie uit mijn hart.
Johan: 63 is een prachtige leeftijd. Zeven vette jaren, ik ga ervoor!
Reactie is geredigeerd
nee Beus, dat was maar bijzaak
Ha, ha cor: Je bedoelt toch niet dat het één en al vakantie was?
Dag Daan; dat item ineteressert me; ik wilde helemaal niet stoppen toen ik 65 was, het ging allemaal nog lekker en dat rondlopen op die school was helemaal geen straf of een zwaar karwei voor me; ik heb onderwijs ook nooit als werk gezien, maar met zo’n opmerking krijg ik natuurlijk gedonder.
Reactie is geredigeerd
Daan, of ik over twintig jaar hier nog rond loop is heel de vraag. Bij een goede gezondheid, misschien en ook gezien de leeftijd. Ik zou al heul blij zijn de zeventig jaren te halen…
(en da’s over zo’n zeven jaren: wellicht de Zeven Vette -of Magere- Jaren 😉
Aad: dat recht om door te werken heb je niet als de werkgever dat niet wil..
Rami: ja, dan is er ook tijd voor mantelzorg en ander vrijwilligerswerk. Maar is dat wel wat de meeste mannen echt willen: parttime werken?
HvD: Die mentaliteit heb ik ook achter me gelaten (opluchting!) Enneh: Over twintig jaar loop jij toch nog wel rond?
Rotsbloempje: ha, nog een zzp-er hier. Ja, dat pensioen van mij ben ik ook aan het afbreken. En ook ik wil heel lang werken.
Alib: de commissie geeft de werkgever gelijk las ik in een van hun stukken op de site. De rechter geeft de werkgever ook gelijk, en dat is wat telt.
Pacopainter: volgens mij is leven een noodzaak, waar je soms geld bij nodig hebt:-)
Er is een tijd van komen en er is een tijd van gaan.
Ergens moet je een grens trekken.
In de praktijk, want 65 komt niet uit de lucht vallen, is de grens zelfs een te hoog gemiddelde gebleken bij veel beroepen.
Het is al vele malen gezegd:
Ophouden met werken omdat je een zekere leeftijd bereikt hebt moet kunnen, maar doorwerken ook.
M.i. moet er altijd ontslag volgen op 65 jarige leeftijd, daarna werken hoeft niet verboden te worden.
Vele mensen hebben onvoldoende zelfkennis om te merken dat het functioneren aan het afnemen is door het ouder worden en dan is die leeftijdsgrens heel nuttig.
Werken is een noodzaak.meer niet
Bovenkerk moet naar de Commissie Gelijke Behandeling (of hoe het orgaan ook mogen heten) stappen. Goede kans dat hij zijn zaak wint.
Daan, ik ben het geheel met je eens. Ophouden met werken omdat je een zekere leeftijd bereikt hebt moet kunnen, maar doorwerken ook. Ik herinner me m’n oude prof Henc van Maarseveen (Erasmus univ.) die zich als een van de eerste verzette tegen het verplicht naar huis sturen vanwege het bereiken van de "pensioengerechtigde leeftijd". Bizar dat zijn kenniskraan werd dichtgedraaid. Datzelfde geldt voor Bovenkerk! De komende jaren zal het protest hiertegen (hoop ik) toenemen. Natuurlijk zal er een regeling gemaakt worden om ook jongeren niet in hun carrierekansen te blokkeren. Maar blokkades zullen nooit alleen opgeworpen worden door leeftijden van anderen. Ikzelf verheug me op een zo lang mogelijk werkzaam leven. Maar dat zal wel mijn lot zijn als zelfstandig ondernemer want pensioenopbouw ken en heb ik niet.
Oh… dus binnen twintig jaar ben ik ook al kasje wijlen…
Nu ja, het was ook mooi en misschien wordt het nog wel veel mooier!
Goed geschreven, Daan! Maar toch, ik ben blij niet meer te hoeven deel te nemen aan de 9-5 mentaliteit. Het was leuk, het was mooi, het was leerzaam, maar er komt een einde aan. Zeer zeker wanneer iemand al jarenlang uit de roulatie is.
Daarnaast is werken niet verkeerd. Er is nog zoveel werk te doen, al is het dan niet betaald, al is het dan geen hoogopgeleidwerk, al is het dan geen deskundige hier of daar.
Werk is werk, waar dan ook. Vele handen kunnen een spoeling dun maken… 😉
Misschien zouden we het allemaal wat beter moeten verdelen. Gewoon wat langer doorwerken, maar wat eerder minder dagen in de week…
@Daan, nee je hoeft inderdaad niet alles zelf meegemaakt te hebben………moet meteen denken aan psychiaters, stel je voor, o, gutte gut!
Maar dat leeftijd genoten hier nog niet mee bezig zijn heeft denk ik met beleving te maken. Vijfenzestig is ver weg, moeilijk voor te stellen hoe het ‘later’ dan is.
Het feit dat er maar weinigen 65ers de baricade opgaan moet toch ook genoeg zeggen. De meerderheid heeft hier vrede mee en kijkt ook uit naar het pensioen. Maar voor diegen die door willen, en die groep wordt steeds groter……..grote kans dat het met deze regering gaat veranderen! Hoop ik wel, dat het een vrije keuze mag worden.
Ik heb twee jaar geleden meegewerkt, als redaktielid, voor een tv progamma omtrent dit onderwerp. Ik heb toen heel veel 65+ers geïnterviewd. Opvallend was, dat de hooggeschoolden gewoon doorgingen met hun werk maar dan op een ander vlak. Denk aan een boek schrijven, metorscha, meer tijd voor andere interesses etc..
Denk aan Pim van Lommel.
Reactie is geredigeerd
Volgens mij (maar in alle bescheidenheid) is het voor de meeste beroepsgroepen zo geregeld dat het een ‘plicht’ is te werken tot je 65e, en een recht langer door te werken.
Je kan je overigens onttrekken aan die plicht als zowel (let op: zowel!!) werknemer als werkgever bereid zijn een arbeidscontract te ontbinden..
CAO’s zullen tav de ontslagdatum (nu 65 jaar) stapsgewijs worden aangepast.. de volgende fase in de ‘flexwet’..
Reactie is geredigeerd
Persoonlijk denk ik dat ik blij ben wanneer ik kan stoppen met werken en misschien nog wel eerder dan 65, ondanks dat ik heel veel van mijn werk hou. Echter dit wil niet zeggen dat ik vind dat wanneer mensen door willen werken dat dit dan ook moet kunnen. Al de ervaring die zij hebben, kan dan goed gebruikt worden. De jongere mensen komen echt wel aan de beurt wanneer zij dit echt willen.
Hai Niko, leuke vragen!
Ik ben 40, en werd geraakt door Bovenkerk, die de regel stupide vindt, gekwetst was, vooral omdat er geen wettelijke basis aan ten grondslag ligt (‘gij zult niet werken na uw 65ste). Ik zou willen dat meer mensen van mijn leeftijd zich nu al voorbereiden op wat later komen gaat (de dood, het pensioen, kinderen krijgen of niet) en niet alles uitstellen.
Ik vind trouwens niet dat iedereen door moet werken, ik vind het bizar dat het je omwille van je leeftijd verboden wordt.
En wat betreft mijn leeftijd: je hoeft het niet zelf meegemaakt te hebben om je er een mening over te vormen, nietwaar? Bovendien leef ik niet louter in een jonge wereld 🙂
De discusie hierover is al langer gaande! Het punt is wel, dat niet ieder 65ger wil door werken of niet kan.
Dick Knook, professor Gerontologie in Leiden, trok veel publiciteit tot hij aftrad als prof., met zijn lezing over dit onderwerp.
Wat ik niet goed kan plaatsen is dat jij, 30-40 jaar?, (wat weet jij hoe het voelt om een zestiger te zijn) hierover zo’n sterke mening hebt! En een oproep plaats voor zestigers om in opstand te komen! Of denk je dat zestigers niet voor zichzelf kunnen opkomen?
Je draait het om. Het is geen plicht, het is een recht om te stoppen met werken.
Reactie is geredigeerd
We hebben afgesproken dat iedereen (enkele beroepen uitgezonderd) met 65 jaar met pensioen gaat. Als er een heel goede reden is, kan daarvan worden afgeweken. Dit zien we soms in het onderwijs gebeuren, waar 65plussers een tijdelijk contract kunnen krijgen.
Ik zie de goede reden niet, in dit geval.
Leeftijdsdiscriminatie? Het lijkt me niet. Wel is er een probleem dat ook een salaris maar één keer uitbetaald kan worden. Het is niet zo dat het Willem Pompe Instituut over een oneindige hoeveelheid financiele middelen beschikt – ook zij moeten keuzes maken.
Laila: helaas is het wel waar, en denken heel veel mensen dat het helemaal niet erg is.
Wat een drogredenering Elsje. Ik hoop dat je het dan ook niet erg vindt als er niemand protesteert als jij 65 bent en met pensioen moet als je dat niet wilt. Als 65 jarige verlies je, ook ongewild, je vaste aanstelling. Net zoals vrouwen die trouwden tot de jaren zeventig hun vaste baan verloren (ze mochten wel werken maar niet in vaste dienst blijven).
Bovendien, en dat is veel erger: het is geen nobele daad voor jongeren: de werkgevers doen het puur uit financiële overwegingen. En weet je: Bovenkerk gaat heus vanzelf een keertje dood. Die jongeren komen wel aan de beurt. De babyboomers sterven binnen twintig jaar massaal.
Reactie is geredigeerd
Voor het geld hoeft Frank Bovenkerk niet door te werken. Hij is verzekerd van een prima pensioen. Achter hem staan jongere onderzoekers te dringen om een baan. Als hij blijft krijgen zij niet die kans.
De kennis is ook bij hen aanwezig – zij maken ook deel uit van het netwerk dat Frank Bovenkerk in de loop der jaren heeft opgebouwd.
Als hij een bijdrage wil blijven leveren, dan kan dat. Onbetaald of hij laat zich per project inhuren.
Een beetje meer vertrouwen in het aanstormend talent zou hem sieren, hij heeft ze zelf opgeleid.
Het is toch niet waar Daan.
Frank Bovenkerker; één van de meest waardevolle wetenschappers die ik ken verplicht met pensioen?
Wat een "lulletje rozewatermentaliteit".
Op de barricades!:-)