Sommige data blijven je altijd bij. 14 juni 1982 bijvoorbeeld. Ik was bijna 14 jaar oud. Het was dé dag dat 2 Havo en 2 VWO van het Pius X college uit Almelo samen op schoolreis gingen. Helemaal naar Den Haag en Scheveningen. Voor het eerst zou ik de Nederlandse zee zien. Vijftig pubers met hormonen die uit hun oren spoten werden na een busreis van 3 uur eerst Panorama Mesdag ingeduwd. Na een smalle gang, waar je elkaar flink kon duwen, kwamen we in een ronde ruimte, waar het toen precies honderd en één jaar oude doek als een panorama om ons heen hing. Geschilderd in 4 maanden tijd, het Scheveningen van de 19e eeuw. Prachtig vonden we het.
Zee!
Na een uur werden we losgelaten op het strand, vlak bij de Scheveningse pier. Het was die dag een graad of 17, maar Christa, Monique, Mathilde, Karin en ik hadden de bikini’s toch aangetrokken die ochtend. Onder onze gewone kleren. Ik zag de zee en werd op slag verliefd. Ik trok mijn kleren uit en samen met anderen vlogen we het koude water in. Ik dook en kwam gillend weer boven. Samen met Monique rende ik terug naar het strand. We pakten de handdoeken en gingen op een strandstoel zitten. En daar was Frank. Groot en één en al lach. Hij vond dat hij niet achter kon blijven en wilde ook een duik nemen. Maar hij had geen zwembroek bij zich. Dan maar in zijn onderbroek het water in.
Jongens
Ik was totaal niet met jongens bezig. Had wel gezoend met Patrick, maar ik was heimelijk verliefd op … en dat wilde ik graag zo houden. De aanblik van Frank in zijn onderbroek deed mijn meisjeshart dan ook niet sneller kloppen. Maar zijn losse manieren vond ik wel erg leuk. Na het zwemmen kwam hij met handdoek en nat lijf naast mij zitten. Wat we gezegd hebben weet ik niet, maar we werden wel gefotografeerd en op de foto’s zie je hele blije hoofden.De foto’s zijn vaag maar wel lief. Onhandige lange lijven op een houten stoel.
Blijkbaar sprong er toch iets over, want op de terugweg zat ik naast Frank. Ik moet veel hebben geglimlacht, want toen we een vrachtwagen met daarop een lachend Colgate-meisje inhaalden, zei Frank ‘ Ze lijkt precies op jou, je hebt net zo’n lach’. Zoiets vergeet je natuurlijk nooit meer,vooral niet als je hele grote scheve tanden hebt en je af en toe hinnikend begroet wordt door klasgenoten. Liefde maakt blind nietwaar! De zoen hing in de lucht, maar daar bleef hij ook.
Foto van een blije dag
Terug in Almelo ging ik natuurlijk direct met mijn vriendinnen naar huis. Mijn moeder zat op me te wachten en ik maakte die dag een hele blije foto van haar. Het rolletje moest vol en ik wilde mijn moeder op de foto hebben. Dat wilde ze nooit zo graag, dezelfde tanden als ik en nog iets schever. Ze ging zowaar zitten op een biels in de door haar zo geliefde tuin en ik mocht haar, lachend, op de foto zetten.
Frank zag ik de week er op weer, en toen vroeg hij ‘verkering aan me’. En ik zei pardoes ja. En liep weer weg met mijn vriendinnen, zo ging dat. Ik vond het doodeng, verkering, en had geen idee wat je dan moest doen. Mijn vriendinnen ook niet.
Eerste zoen
Die dag vroeg Frank of hij me een eindje naar huis mocht fietsen. Dat mocht. We fietsten langs het Twente-Rijnkanaal en gingen kijken naar de boten die voorbijvoeren. Het was licht en blauw, die dag. Met vooral heel veel lucht. Frank kuste me, en die zoen was helemaal goed. We stapten weer op onze fiets, ik ging rechts, over de brug naar Wierden, hij ging naar links, richting Almelo. Het was vlak voor de zomervakantie.
We zagen elkaar vervolgens nooit meer. Hij heeft me nog gebeld om af te spreken bij de wielerronde in Nijverdal, maar daar mocht ik niet naar toe. Dat snapte ik ook wel. Vervolgens gingen wij op vakantie naar Italië.
Grijs
De vakantie was heel licht, met soms in mijn achterhoofd dat lachende blonde jongenshoofd. En ook wel met enige bewolking. Mijn moeder voelde zich niet zo lekker, en dus waren we veel rondom het appartement. Zij lag veel met mijn broer aan het strand, dat verdreef de pijn een beetje. Ik vermaakte me met het strand en met vriendinnen. Terug op school bleek de hele jonge romance over. We hebben het nooit uitgemaakt, het was gewoon voorbij. Zonder pijn.
Zwart
Mijn leven veranderde in de drie maanden die volgden totaal. Mijn moeder werd na lang doorvragen opgenomen in het St. Elisabeth ziekenhuis in Almelo voor diverse onderzoeken. De internist schreef een rustkuur voor en vermoedde een maagzweer. Zijn collega opereerde altijd direct bij zulke hevige maagklachten, maar dat vond deze arts onzin. Zes weken later ging hij toch maar eens een kijkoperatie uitvoeren. Van tevoren zei hij dat hij voor 100 procent zeker wist dat het geen kanker was. Tegen mijn vader zei hij ‘ Als het kanker is trek ik al mijn haren uit mijn hoofd’. Tien minuten nadat hij met de operatie begonnen was kon hij alweer stoppen. Mijn moeders buik was een en al kanker, met uitzaaiingen. En terwijl mijn moeder lag bij te komen, en de arts wist dat ze de uitslag alleen samen met mijn vader wilde horen, heeft hij haar toen ze bijkwam helemaal in haar eentje op de hoogte gesteld van het slechte nieuws: mevrouw Westerink, u heeft kanker, en u gaat dood. Twee dagen daarvoor was ze 41 jaar geworden.
Haren uit zijn hoofd
Mijn moeder ging naar Amsterdam, naar het Anthoni van Leeuwenhoek Ziekenhuis. Hét kankerinstituut, ook in die tijd al. In Almelo wilden ze haar niet laten gaan, want wat ze in Amsterdam konden, dat konden ze in Almelo toch ook? Maar ze wilde daar persé weg, en dus hebben ze haar op eigen gelegenheid laten gaan. Mijn moeder kon niet eens meer goed zitten maar een ambulance kon er niet van af, want ze wilde toch zelf weg?
In Amsterdam kwam er weer lucht. Er was aandacht, er was liefde, er was deskundigheid. En vooral medemenselijkheid. Helaas heeft haar dat niet kunnen redden. Ze stierf op 16 februari 1983, ik was 14 jaar oud. Mijn broer 17. Het werd heel donker om mij heen en het heeft jaren geduurd voordat ik weer enig licht zag in mijn leven. Ik heb Twente heel bewust verlaten toen ik 18 was, en het voelde als een bevrijding om een hele nieuwe start te kunnen maken. En dat is me ook gelukt, op eigen kracht.
22 jaar later
Het is meer dan twintig jaar later en ik zie op www.schoolbank.nl dat er een reünie komt van mijn oude schooltje. Ik aarzel heel lang, maar ga toch kijken in de lijst met oudleerlingen of ik er bekenden zie. En ineens vlieg ik terug in de tijd. Ik zie een hele klas voor me, die waarin ik zat toen mijn moeder overleed. Ook al konden ze er niet goed over praten, die meiden waren er wel voor me. Als een docent zich misdroeg (joh, kun jij niet tegen een spreekbeurt over kanker, het is toch al een jaar geleden dat je moeder doodging?) dan namen zij het voor me op. En de klasselerares, juffrouw Wieland, zette me iedere woensdagmiddag tegenover haar aan een tafel, en dan kon ik kakelen of huilen, maar ik was er. En zij ook. En na het gekakel kwamen meestal de tranen. Dat had ze goed door, dat achter dat masker van plezier een doodongelukkig kind schuilde.
Blonde jongen
En ineens zie ik de naam van Frank. En ik word vervuld met een heel vrolijk gevoel. Lucht. Ik ruik het strand, zie de colgate reclame voor me, de zee en ook de foto van de blije dag met mijn moeder op de voorgrond. Blijheid en een groot gevoel van heimwee. Denkend aan dat kind van 14, dat toen als een hinde door het leven ging, krijg ik een brok in mijn keel. Ik kan ineens weer bij dat blije gevoel komen. Ik zie ineens weer hoe ik toen ook ben geweest, hoe heerlijk het was om met je vriendinnen te rennen en te fantaseren en het leven te omhelzen. En ik meld me aan bij de organisatie. En ik schrijf Angelique, en Josée, en Sandra en Anouk, en we halen oude herinneringen op. En zij schrijven mij, en mailen ineens hoe moeilijk ze het zelf hadden, met het overlijden van mijn moeder, en dat ze niet genoeg voor me hadden kunnen doen. Het is lief om te horen. Maar ik verwachtte dat ook helemaal niet van mijn klasgenoten.
Weerzien
De reünie is leuk, hectisch en verwarrend. Je staat bijna twintig jaar na dato met veel te veel mensen in een veel te klein gebouw. Vond ik dit nou zo groot? En die docenten zijn er nog steeds? En wie ken ik? O, daar is mijn klas. En daar is juffrouw Wieland. Haar vertel ik heel uitgebreid hoe belangrijk het is dat er een docent gewoon aandacht aan je besteed als de wereld zo instort. Dat zij een zesde zintuig moet hebben gehad. Ze blijkt zelf ook door het leven getekend, maar is daar weer bovenop geklommen en is nu fulltime leerlingbegeleider. Wat een zegen voor die school.*
Frank!
En ineens zie ik Frank. En Frank ziet mij. En allebei kijken we achter ons of er misschien naar een ander gelachen wordt. Maar dat is natuurlijk niet zo. En dus lopen we naar elkaar toe en geven elkaar dikke zoenen. Na 22 jaar. En we praten en het is goed. En hij zegt dat hij nooit heeft geweten hoe mijn leven na die zomer veranderde. Dat hij dat erg vindt. En ik zeg dat hij dat niet erg hoeft te vinden. En ik zeg hoe heerlijk het is dat de herinnering aan dat hele kleine gedeelde verleden, eigenlijk die ene dag aan het strand, mij weer heeft doen inzien dat het niet alleen maar zwart was in Twente. Het was ook heel erg licht-blauw met blonde haren.
Na een uur wil ik naar huis. Ik wil naar mijn lief, ik ben doodop van alle emoties. Nee, er springt niet alsnog een vonk over. Ik zeg ‘ We mailen niet!’. En hij moet keihard lachen. ‘ Waarom niet?’. ‘Omdat mensen dat altijd tegen elkaar zeggen. En dan doen ze het toch niet. Dus ik zeg het niet.’ Hij zegt: ‘Okee, we mailen niet’.
Een dag later zit er toch een mailtje in mijn postvak. ‘ Ik mail je niet, ik wil je alleen bedanken voor het gesprek. Het was erg leuk om je weer te zien. Tot niet mails, Frank’. En dat is ook goed.
Heimwee
En nu heb ik heimwee. Niet naar blonde jongenshoofden, maar naar het gevoel van toen. 14 juni 1982. De gevoelens in dat blonde meisjeshoofd van nog net geen 14 jaar oud. Heerlijk. Als ik mijn ogen sluit, dan hoor ik de zee weer. En ik zie de golven. Ik ben heel blij dat ik nu weet dat ik toen echt gelukkig was. Deze heimwee doet geen pijn meer.
Daan Westerink
*Naschrift: Helaas is Irma Wieland in december 2008 overleden. Ik denk met veel ontzag en ontroering aan haar terug.
Daan, mooi geschreven! Je wordt zo meegezogen met het verhaal terug in de tijd. Ontroerend in retrospect op een kantelpunt in je leven. Onbevangen, onbezorgd, vrij.. en dan die confrontatie met het leven, realiteit, eindigheid. Het besef dat je onbezorgde jeugd voorbij is…
Bedankt voor het delen Daan. Wilf_hhwrd
Prachtig verhaal. Tranen in mijn ogen. Ben geraakt.
Dankjewel.
Ooh wat fijn Eline, om je hier te treffen. Het is even of de lijntjes samen komen. Zonder woorden. Dank je.
100 aanbevelingen zouden er mogen komen op dit stuk. Maar dat maakt niet uit. Je hebt het gezegd en het is gehoord. Waarschijnlijk door meer niet-aanbevelende niet-bloggers dan anderen. Dit,wat je vertelt, Daan: jij raakt mij net zo. Al die lijntjes, ze intigreren me. Maar dat weet je wel.
Reactie is geredigeerd
Late reactie van mij Bibi, maar oprecht: dank je wel!
Tranen in mijn ogen bij het lezen…!
Erg mooi en puur beschreven
dank je Demio, ik glunder ervan.
ik lees je stukje nu pas, door de verwijzing in bloggers in blauw. Aangrijpend en mooi stuk.
Lang heb ik erover gedacht wat ik zou schrijven bij je mooie stuk, maar zo makkelijk is dat helemaal niet!
Je hebt ons een stuk van jou laten zien, dapper. En dat nog wel over zo’n periode, waarin je je gelukkig hebt gevoeld en hele moeilijke dingen hebt meegemaakt. Die arts, hij maakt me kwaad. Die mevrouw Wieland, wat een belangrijk mens. En Frank, dat lijkt me een heerlijke herinnering. Je wilde duidelijk dat hij een herinnering bleef. Dat is hij nog steeds, maar dan eentje die een heel klein plekje heeft in je mailbox. Heerlijk toch! Een man uit het verleden waar je iets mee kunt delen in het heden, heel even.
Daan, ik begrijp nu waarom jij van heimwee kunt genieten.
X
jezus Daan, wat mooi
Prachtig, ontroering met een blijde ondertoon. Dank je wel.
@ Lieve Tinus, jij ligt nu op een heel ander continent heerlijk te slapen. Lief dat je hier reageert op mijn verhaal! (Martine is sinds die 3H2 een van mijn dierbaarste vriendinnen, maar woont al jaren niet meer in NL.)…
@ Hans: bijzondere tijdseenheden. Ik geloofde heel lang in de 7 jaars cyclus, maar nu denk ik niet meer in cycli. wel in perioden van verdieping en confrontaties. Klopt overigens wel aardig. Zo elke zeven jaar een omslag. prettig dat je weer een bericht hebt achtergelaten!
@ Woudje: wat zie je dat helder. Het verlies heeft mij in ieder geval gevormd, en ik heb nu de manier gevonden om met die ervaringen iets te doen. Vanuit mijn eigen kracht.
Bittersweet memories… Ik kan me de busreis nog herinneren, want ik heb er een foto van… Ook van jou in je bikini! En de sterfdag van je moeder, en het gedicht dat je me in een brief schreef 3 dagen ervoor… Bittersweet… Veel liefs Daan, ik denk aan je.
Mooi stukkie dus!
Vergat ik nog te zeggen 😉
Toevallig kom ik even langs en ze is er weer hoor!
Tis weer Daan!
18 jaar om ervaringen op te doen,
18 jaar om ze kwijt te raken,
18 jaar om bewust iets op te bouwen,
18 jaar om er van te genieten.
En wat er nog over is, is extra.
Ontroerend. Groeten, Henk.
Langzamerhand laat je steeds meer zien van je leven, Voordaan. En het wordt me steeds duidelijker waarom jij waarschijnlijk heel veel kan betekenen in je werk als rouwbegeleidster. Je hebt helaas regelmatig gezien hoe het niet moet.
En goed dat je uiteindelijk toch mooie herinneringen naar boven weet te halen uit een zeer ingrijpende periode in je leven. Midden in je pubertijd!
Beste Daan
Mooi gedaan.
Ontroerend.
Met groet
@Red, je had me niet meer kunnen ontroeren dan met dit gedicht van Willem Wilmink…
@Beta:ik draag het verleden met me mee, maar heb mijn rugzakje wel leeggemaakt althans grotendeels…
@BasIs: ja, dat zie ik nu ook. hoe goed die was.
@Anderen: dank jullie wel!
Mooi verhaal! En… wie heeft er nu niet heimwee naar een onbekommerde Twentsche jeugd… 😉
op de inhoud van je stilistisch zo mooi geschreven deel van je biografie kan ik wat de inhoud betreft alleen maar een antwoord geven met een gedicht van een dichter uit de streek waar je vandaan komt:
ACHTERLANGS
De meeste treinen rijden achterlangs het leven
Je ziet een schuurtje met een fiets ertegenaan
Een kleine jongen is nog op, hij mag nog even.
Je ziet een keukendeur een eindje openstaan.
Als je maar niet door deze trein werd voortgedreven,
zou je daar zonder meer naar binnen kunnen gaan.
Zodra de schemer was gedaald,
was je niet langer meer verdwaald.
En je ontmoette daar niet eens verbaasde blikken.
Je zou toch komen? Iedereen had het vermoed.
Ze zouden even haast onmerkbaar naar je knikken,
want wie verwacht is, wordt maar nauwelijks begroet.
Je zou je zomaar aan hun tafel kunnen schikken
en alle dingen waren plotseling weer goed.
Je hoefde daar geen druppel alcohol te drinken,
want grenadine zou je smaken als cognac.
Je zag het haardvuur achter micaruitjes blinken,
er kwam een merel zitten zingen op het dak.
En die paar mensen die je nooit hebt kunnen missen,
kwamen daar binnen met een lach op hun gezicht.
Je zou je voortaan nooit meer in de weg vergissen,
je deed het boek van alle droefenissen dicht.
Maar ach, de trein is doorgegaan
en kilometers daarvandaan.
(Willem Wilmink)
belangrijk en mooi (geschreven)jeugd verhaal !
Heel boeiend, pakkend, een door het leven getekend verhaal. Heel mooi!
Voordaan, wat mooi dat je via een achterdeur toch bij het verdriet kunt komen. Ik heb zelf 3 jaar geleden de familieopstellingen gedaan (Bert Hellinger). Ik kwam daar in een situatie die exact de mijne was. Ik heb (op aanraden daar) een spekstenen fuut gekocht en via die fuut heb ik contact met mijn zusje. Dat geeft rust en duidelijkheid. Mooi dat je weer contact kunt maken met dat meisje van 14. Dat is belangrijk en dat is iets om vast te houden (ik schrijf bewust niet ‘moet’). Ik heb daar, bij die familieopstellingen geleerd dat je je verantwoordelijk voelt voor degenen die zijn overleden. Dat hoeft niet. Zij hebben het ‘daar’ goed, je mag zo vaak langs komen als je wilt, maar jij moet (nee niet moet, maar het ‘moet’wel) jouw leven leiden. Houdt de herinnering levend!!
ik hou de wereld http://www.haenproductions.tk van de ontwikkelingen op de hoogte…
Zo zie je maar Jaap, ik heb het ziekenhuis (dat ik nog steeds kan uittekenen, met de wachtruimte voor het bezoek onder in het sousterrain)in mijn gedachten afgebroken. Misschien moet ik er gewoon een keer teruggaan om te zien hoe mooi het is als er muziek klinkt.
Ja, dat podium was heel klein! En de soos helaas dicht. Roken moet nu ook daar buiten. Leuk dat je daar het geluid gaat doen. Hair!
Net zoals de fado
Ondraaglijke herinneringen die in de muziek weer draaglijk worden gemaakt!
Hoi Voordaan,
Mooi verhaal. Het getuigt van lef dat je dit wilt en kunt delen met theoretisch de hele wereld…
Het St. Elisabethziekenhuis is, voor de historische correctheid, niet afgebroken trouwens. Het staat er nog steeds, al is het tegenwoordig voor de helft in gebruik als Muziekschool Twente.
Míjn herinneringen aan dat gebouw zijn eigenlijk alleen maar positief, omdat ik er toch heb leren pianospelen. Mede oorzaak van mijn huidige conservatoriumstudie.
Zo zie je dat niet alleen Twente helblauw en blond kan zijn, maar ook een gebouw kan opklaren.
Jaap
PS en ja, de Pius wordt alleen maar kleiner als je er later weer terugkeert. Binnenkort voeren ze de musical Hair op en ik doe het geluid, dus na 4 jaar wederom terug op bekende grond. Dan blijkt als je de tekeningen bekijkt voor je geluidsplan, dat dat ‘gigantische’ podium toch echt maar 3,5 mtr diep is… =)
Ik heb hier nooit over geschreven, behalve in een dagboek en dat was zwart. Ik kon het niet schrijven. Maar met de insteek van het schoolreisje kon het vanmiddag ineens wel. Maar wel met heel erg veel inspanning.
Het ziekenhuis (Het Elisabethziekenhuis) bestaat niet meer. Ben daar blij om. Het is gewoon afgebroken. Is gefuseerd samen met het Irene Ziekenhuis tot het Twenteborg ziekenhuis. De arts van toen is al met pensioen. Mijn vader is later behandeld in het nieuwe ziekenhuis. Dat was wel een opluchting. Te zien dat het ook anders kon.
Dank allemaal voor jullie reacties! Dit was een zware bevalling. Maar met een lichtblauw eind. En blond. Net als jullie.
Voordaan,
schoolreisje
pret
verliefd
verkering
zoenen
over
doodvonnis
HELE akelige mensen in een ziekenhuis in Almelo (bestaat dat ziekenhuis nog? godallemachtig nog aan toe!!)
diep dal
nieuwe start
reunie
weerzien
gelukkige herinnering
Lieve Voordaan, dit heb je prachtig opgeschreven en wanneer komt nou je eerste roman uit?
Aangrijpend mooi beschreven Daan.
Rampspoed en verliefdheid ineengevlochten tot heimwee. En aan het einde is de cirkel rond.
Daan, ik ben diep onder de indruk.
Toen ik zeven was, overleed een moeder van een buurmeisje aan borstkanker. Ik zal eens proberen te verwoorden hoe dat ging. Daar kom ik nog wel een keer mee, op mijn weblog.
Over de ziekte en de dood van je moeder had je nog niet geschreven, toch? Hoe dan ook, wat een groot verdriet en hoe indringend heb je dat beschreven, maar ook hoe je weer gelukkig kon worden, ondanks alles. Knap hoor! Ik vind dat je dit verhaal moet publiceren in de Margriet of een ander vrouwenblad. Het is het waard om door een paar miljoen mensen gelezen te worden.
Heel mooi vind ik:… het was ook heel erg licht-blauw met blonde haren…
liefs, W.
Prachtig, @Voordaan! Het lijkt me alsof alles stopt.. De wereld houdt op te bestaan.. zo’n verlies van je moeder als je nog zo jong bent..
En je eindigt, zoals @Marlis al schrijft, met een mooi slot.
Wat een verlies Daan, zo op je veertiende. En wat kan een mens zoiets verschillend verwerken. Ik was zestien en leefde gewoon een beetje door… ik merkte pas jaren later hoe donker het geworden was. Best raar.
Ook dat van die scheve tanden en het toegehinnikt worden schrijf je behoorlijk treffend op 🙂 ik weet niet óf je ‘er geweest moet zijn’ om het te herkennen, maar ík weet in ieder geval precies wat je bedoelt!… en dát maakt het weer zo bijzonder dat je juist hiermee – dat jullie hiermee op elkaar leken – laat zien hoe je met je moeder iets (veel!) van jezelf verloor…
Een prachtig verhaal weer Daan, met een mooi slot.
http://marlis.web-log.nl
Mooi Voordaan!
Ja….en bij mij was het eventjes iets anders, geen 1 dag maar enkele jaren…en na 30 jaar elkaar weer terug zien… zie mijn bijdrage van vandaag ..over mij!!
Dat gevoel dat je terugkrijgt is echt fantastisch… ik voel het nu elke dag… maar geen heimwee, het is realiteit.