Je vader of moeder overlijdt in een verzorgingstehuis in Drenthe, en binnen drie dagen moet je, naast het regelen van een uitvaart, ook nog eens de kamer van hem of haar ontruimen. Doe je dat niet, dan kost je dat 100 euro per dag. Vanaf 1 januari is dit de realiteit voor familieleden van overleden bewoners van zes verzorgingstehuizen van Zorggroep Drenthe. Directeur Sape Pranger wil met deze maatregel de kosten drukken die ontstaan als een kamer een paar weken leegstaat.
Tot 1 januari kreeg een familielid 30 dagen de tijd om een kamer leeg te maken. Op kosten van de overheid konden nabestaanden eerst de uitvaart regelen, en dan rustig de spulletjes uitzoeken. Staatssecretaris Bussemaker heeft deze termijn echter teruggebracht tot 13 dagen. Bovendien financiert haar departement niet langer de gehele kosten voor de leegstand (155 euro per dag), maar ‘slechts’ 55 euro. En dus verhaalt Pranger die kosten vanaf dit jaar op de erfgenamen van de overleden bewoners. Vanaf drie dagen na het overlijden.
Is dit nou oneerlijk? Is dit onmenselijk? En van wie dan precies? Waar in de wet staat dat de overheid alles voor je moet betalen? Ook in tijden van crisis? Wie zegt dat je niet bij leven moet proberen een potje aan te leggen voor ‘onvoorziene gebeurtenissen’, waarvan een overlijden op oudere leeftijd wellicht een van de meest voorspelbare is?
Ik hoop dat mijn lieven en ik nooit in een verzorgingstehuis terecht komen, al is het maar omdat de kans dat je daar binnen de kortste keren overlijdt heel groot is. Hoe lief het personeel ook is, en hoe begrijpend de artsen: verzorgingstehuizen zijn nare gebouwen, en niemand komt er levend vandaan. Dat is een naar vooruitzicht. Het laatste station, nee dank u wel, dan stap ik liever eerder uit.
Maar wat als je die keuze niet hebt? Wat als ik over 40 jaar zo gammel ben dat ik niet meer zelfstandig kan wonen? Ik wil mijn kinderen niet tot last zijn, dus dan zal het op een gegeven moment wellicht gewoon niet anders kunnen.
Nou, als het dan moet, dan verhuis ik ook wel naar dat verdoemde Casa de la Muerte, maar dan met een flinke voorraad jenever en sigaretten (ik ga in mijn laatste weken van mijn leven natuurlijk wel weer beginnen met roken, liefst 2 pakjes per dag), en met mijn lievelingsmuziek. Die laatste uren zet ik Thin Lizzy op, met ‘Still in love with you’, want mijn liefde voor mijn lief is eeuwigdurend (en nog een paar triljard jaar meer). Ik wil feestend het leven uitvieren. Ik wil niet naar een laatste station, met blikken van mensen om me heen die net doen alsof ze niet weten dat dit een enkele reis is (alsjeblieft verpleegkundigen en jonge artsen: oude mensen zijn niet achterlijk!). Als ik dood ga, wil ik haar recht in de ogen aankijken. Kom maar!
100 euro per dag zal ik minstens uitgeven. En ik zal al mijn spullen de deur uitdoen. Die laatste dag, als ik helder mag zijn, en niet slapend aan mijn einde geraak, wil ik voor het open raam gezet worden. Vrieskou of niet, ik wil tijdens de laatste dag van mijn leven alle elementen voelen. Wind, aarde, licht en water. Drink, mijn lieven, drink op mijn eindige leven, zoals ook het begin van dit leven gevierd werd.
De familieleden van bewoners van de eerder genoemde verzorgingstehuizen wens ik veel wijsheid toe. Die bewoners wens ik toe: neem het leven in je eigen hand! Als je weet dat het einde nabij is, en je niets meer vergoed krijgt, als je weet dat je familie straks de rekening gepresenteerd krijgt: laat je niet opfokken. Steek nu alvast in gedachten je middelvinger op naar de directeur en naar de staatssecretaris, en vier het leven nu het nog kan. Het is mooi geweest. Zorg dat je wat geld achter laat zodat je kinderen rustig je lege kamer kunnen opleveren. Maar vooral: geniet nu het nog kan, en geef geld uit als water. De dood is geen prettig gezelschap, ten zij je hem ziet als een vriend van het leven, die je waarschuwt dat het tijd is om te gaan. Op naar het volgende feestje.
Daan Westerink, 6 januari 2009
(Dit artikel verscheen op 7 januari 2009 in Trouw)
zorgverleners trekken heel vaak hun klep open, het helpt alleen zo weinig. Maar op onze afdeling proberen we elke dag weer op te komen voor de patiënt en goede zorg te geven. Dat lukt ook heel vaak gelukkig, maar de druk op onze afdeling is groot. Soms houden we de deur dicht. http://www.volkskrantblog.nl/bericht/232636 alstublieft, anders kan ik de kwaliteit van de zorg niet meer garanderen… enzovoort… enzovoort
Ha zuster. Ik zie dat je mijn oproep serieus hebt genomen! Stop met zeiken, neem de regie weer in eigen handen. En dat is precies wat ik gedaan heb in dit blog. Ik schrijf niet voor niets: ‘Hoe lief het personeel ook is, en hoe begrijpend de artsen: verzorgingstehuizen zijn nare gebouwen, en niemand komt er levend vandaan.’ Rest my case. Of: wie de schoen past trekke hem aan.
Er deugt veel niet in de zorg (die managmentlagen bijvoorbeeld!) en zorgverleners zouden hun klep veel vaker open moeten trekken. Te beginnen met een eis voor een hogere beloning. Nu ’91 mag worden Nu ’09! Je laat het er toch niet bij zitten? En dat is een opdracht. Lijdzaam toezien hoe directies en ministeries de zorg hebben verkwanseld? Nee toch zeker! HOu op met zeiken, kom op voor de zorg! (en voor de mensen die er van afhankelijk zijn).
Daan, mag ik nog even mokken? Je zegt min of meer dat het nergens deugd en dat is niet zo. Ik weet ook wel dat er huizen zijn waar het niet goed gaat, dat er in de thuiszorg bezuinigd wordt, dat dokters fouten maken, verzorgende en verpleegkundige onverschillig doen enzovoort enzovoort, maar heel vaak gaat het wel goed en wordt er hard en deskundig gewerkt.
En als je aan al die mopperende luitjes vraagt of zij misschien in de zorg zouden willen werken of vrijwilligerswerk willen doen dan hoor ik heel vaak: ‘Nee hoor. Dat werk is niks voor mij.’
Het barst van de vacatures en er zijn gewoon te weinig mensen die kiezen om in de zorg te werken. Wij roeien met de riemen die we hebben.
Ik ben het zat. Hou op met zeiken over de zorg!
groetjes Z:))
Ariadne: dank je wel voor je reactie. Ik ga inderdaad gewoon door, en sommige dingen zijn niet leuk om te horen, maar ik schrijf ze wel op!
Jan: dit gaat niet over zorgverleners in het bijzonder, maar over verpleegtehuizen (en sommige afdelingen. Als je je ogen daarvoor sluit verandert er niets.
Els: Het is alsof je de enige bent die in verpleeghuisland rondloopt…. Dit stuk gaat niet over het roze land van liefde, maar over die andere kant, die er ook is. En denk niet dat mijn gedachten uniek zijn. Ik ken ook oudere mensen (goh!) die mijn artikel zo geschreven zouden kunnen hebben.
Nou ik kan jullie vertellen dat dit tien jaar geleden al is gebeurd. Heb het meegemaakt met de man van een vriendin die overleed. en als je dan geen of weinig hulp hebt is het een ramp.En natuurlijk heb je verschillen in verpleeg-en verzorgingshuizen. De één is de ander niet en inderdaad als je zelf kan kiezen voor particulier, zit je in de regel op rozen.
En trek het je niet aan Daan, mij vinden ze ook regelmatig kort door de bocht, waarom, omdat je gewoon verteld hoe de werkelijkheid is. en op dit moment is het jouw werkelijkheid. Ook ik heb gezegd, ik in een verpleeghuishis! Nooit! Heb er zelf gewerkt en ken het regime veel te goed.
En lekker blijven bloggen! Ik lees in ieder geval, groetjes ariadne
Ben het met je eens dat er veel mis is in de zorg maar vond het iets te negatief richting zorgverleners. Die roeien ontzettend hard met de riemen die ze hebben.
Wat betreft het uitruimen van de kamer kunnen we niet anders zeggen dan dat dat een schandalige maatregel is.
Je kunt alleen plannen maken voor de laatste dag van je leven wanneer je besloten hebt om actieve euthanasie te plegen. Hoewel het vaak de media haalt, is actieve euthanasie echt niet doodsoorzaak nummer 1, ook niet in de verzorgings- en verpleeghuizen. De meeste mensen sterven daar een natuurlijke dood.
Ik kom zeker eens per week in een verzorgings- of verpleeghuis. Je hebt ze in alle soorten en maten, maar gemeenschappelijk is dat de mensen die daar wonen dat doen omdat ze niet meer thuis kunnen zijn. En dat is lang niet altijd zo verdrietig als hier word voorgesteld. Voor een groot aantal bewoners betekent het ook een opluchting. Ze mogen daar zijn wie ze zijn: mensen die het alleen niet meer redden.
Oude mensen zijn vaak minder bang voor de dood. Als er nog realiteitsbesef is, begrijpt iemand van 80 jaar heus wel dat zijn leven in de eindfase zit. Als de bewoner dement is, is doodgaan geen onderwerp, de herinnering verdringt het heden en de toekomst is nauwelijks aanwezig.
Voor de familie of vrienden ligt het vaak anders. Zij zien iemand die niet meer kan, iemand die heeft moeten inleveren. Het is slechts een gedeelte van de waarheid, die ook nog gekleurd wordt door de eigen angsten.
Zo wil ik niet mijn laatste dagen slijten, is geredeneerd vanuit een krachtig en gezond leven. Wanneer lichaam en/of geest niet meer wil, worden kleine zaken belangrijk. Wat eten we vandaag, een aai over de bol, de vaste plek aan het raam. Ja hoor, ik heb daar al http://www.volkskrantblog.nl/bericht/238822 over geschreven.
jos: 🙂
Jan: soms moet je dingen scherp stellen, het komt uit het diepst van mijn hart. En dat merendeel: er deugt heel veel niet in de zorg, al deugen de zorgverleners merendeels wel.
Je moet ook geen bochten afsnijden Jan. Gewoon goed lezen!
Sorry Daan maar ik ben het met Zoe eens. Bij de verzorgingstehuizen die ik ken(gelukkig niet al te veel) werkt merendeels toegewijd personeel. Ik vind het iets te kort door de bocht.
Stof voor een goed gesprek Daan, want waar komt die onverschilligheid dan vandaan.
Ik vrees dat dit toch ook een resultaat is van jarenlang bezuinigen op personeelskosten.
Onverschilligheid is niet goed te praten, maar wanneer je met minder handen (en minder goed geschoolde handen) dezelfde kwaliteit moet leveren: dat gaat wringen.
Of het vreet je op of je wordt onverschillig.
Een afschuwelijk coping-mechanisme.
Ik heb het met eigen ogen aanschouwd in mijn direkte werkomgeving, maar heb het ook gezien bij verzorgenden van mijn vader.
Reactie is geredigeerd
Mo: Die drie dagen slaan inderdaad nergens op. Net zo min als die 100 euro. Ik denk dat de directeur bewust een patstelling creëert.
Henk: mij ook. Alleen die drie dagen is wat weinig.
Ha Coby: ik denk dat de directeur een politiek spel speelt, aangezien zijn brief ook naar de staatssecretaris is gestuurd. Ik zou niet graag in een van de tehuizen wonen, brr.
Zus en zo: Ja, dat is triest, maar ik weiger te geloven dat het alleen aan het geld ligt dat de zorg niet goed is. Het is ook de onverschilligheid. Ik weet dat er uitzonderingen zijn, maar ik zie toch veel triestheid in de huizen, en dus hoop ik dat ik in een leuk huis terecht kom, en dat hoeft geen chique huis te zijn. Een bejaardenkraakhuis met leuke gothic zorgverleners, lijkt me wel wat.
Die directeur laat mij heel erg voelen dat een mensenleven bijna vooral en uitsluitend een rekeningbonnetje is. In onze maatschappij is het misschien ook wel zo als je het tot op het bot blootlegt, maar voor de mens zelf en zeker ook de nabestaanden ligt dat anders….
Hartelijke groet, Coby
Ik begrijp je insteek wel Daan, maar er zijn teveel (oudere) mensen die niet bemiddeld genoeg zijn om 100 euro per dag te kunnen besteden.
Ik kwam, voor mijn werk, soms in een privé-verzorgingshuis.
Het kostte wat, maar dan had je ook wat.
Het is treurig dat dus alleen mensen met een goed gevulde beurs of een flinke spaarpot mogen rekenen op kwalitatief goede zorg, omdat de personeelskosten in zo’n chique huis geen issue zijn.
Ik mag hopen er nooit terecht te komen, maar dan mag ik ook hopen dat ik de tijd krijg om nog het één en ander goed te regelen.
En dat is maar al te vaak niet zo.
Reactie is geredigeerd
natuurlijk is het redelijk om spullen op te halen na de uitvaart, maar drie dagen is wel een hele korte termijn. Bovendien: dat de vergoeding van het rijk teruggebracht wordt lijkt me niet meer dan redelijk. Er hoeft immers ook geen verzorging meer plaats te vinden. Waarom dan op de nabestaanden verhalen?
Het lijkt mij redelijk, om na de uitvaart de spullen op te halen.
Groeten, Henk.
Lekker. Maar niet proppen hoor, anders kan ik je niet meer verstaan! Ik vind het eigenlijk wel fijn dat je zo boos wordt. Schrijf je een blog ‘ik ben het zat, hou op met zeiken over de zorg!? x Daan
Daan, het stuk irriteert me omdat je generaliseert denk ik. Mensen zijn er in alle soorten en maten en niet iedereen is bij machte om onafhankelijk en sterk te zijn. Zeker niet in de laatste maanden van hun leven.
En misschien ben ik kritiek op werkers in de zorg ook wel een beetje beu af en toe. De meerderheid doet gewoon zijn best en heeft veel respect voor de patiënten of bewoners.
Doden via de keuken de deur uit? Hmmm, beetje stom vind ik dat. Maar het mortuarium van ons ziekenhuis ligt ook aan de achterkant. Om de overledenen via de hoofduitgang te laten vertrekken vind ik nou ook weer zo wat. Het wordt een beetje te druk bij de deur denk ik. Bezoekers, patiënten, personeel, taxi’s en dan ook nog eens lijkwagens? Want er gaan er wat dood op een dag hoor:))
Je krijgt een dikke pannenkoek met veel spek, kaas en stroop van me!
Zoë: irritatie betekent dat het iets met je doet. De meeste mensen die de dood niet recht in de ogen kunnen kijken zijn overigens werknemers in de zorg. Dan heb ik het niet over jou. Er zijn verzorgingstehuizen te over die net doen of er geen mensen dood gaan. De doden gaan dan via de keuken de deur uit. Anders worden de oudjes zo onrustig. Alsof ze niet beter weten.
Peter: ik wil mensen geen slachtoffer laten zijn van een of andere rare directeur. Neem het lot in eigen handen. Natuurlijk is het bezopen om binnen 3 dagen een kamer te ontruimen. Belachelijk. Fijn om daar de rest van de maand voor te hebben. Dat mag ook van de directeur, maar die hangt er een prijskaartje aan. Wedden dat Bussemaker reageert, en dat ze gaan schipperen? Die rekening voor de nabestaanden gaat van tafel. Let op mijn woorden. Mensen duiken te makkelijk in een slachtofferrol vind ik.
Het is de moeite waard om eens anders aan te kijken tegen de dood.
Maar 100 euro per dag voor een lege kamer is van de zotte. 10 dagen om de boel te ontruimen lijkt me reëel
over dat geld ben ik wel met je eens maar dat verzorgingshuizen nare gebouwen zijn waar je binnen de kortste keren komt te overlijden is veel te kort door de bocht. Het is voor veel mensen ook een prettige plek om te wonen in hun laatste jaren.
En inderdaad, oude mensen zijn niet achterlijk. Het zijn individuen met een eigen leven en een eigen kijk op het einde. Jij wil de dood recht in de ogen kijken maar er zijn er ook die dat niet kunnen.
Je bedoelt het vast goed maar je gaat volledig voorbij aan het feit de het einde zo ontzettend verschillend kan zijn. Soms heb je dat echt niet in de hand.
Je stuk irriteert me op een of andere manier.
gr Z